Bijna driekwart van de bedrijven in Nederland schat de kosten van verzuim te laag in. Een zieke medewerker kost gemiddeld 250 euro per dag en dat bedrag kan verder oplopen. Gelukkig duurt bij de meeste medewerkers ziekte niet langer dan enkele dagen. Als verzuim echter langer duurt, krijgt de werkgever te maken met allerlei wettelijke verplichtingen. Gedurende maximaal twaalf jaar draagt de werkgever een financiële verantwoordelijkheid. Het is in ieders belang om zieke werknemers weer snel aan het werk te krijgen. En langdurig verzuim en arbeidsongeschiktheid het liefst zelfs te voorkomen, stelt beleidsadviseur Sociale Zekerheid Walter Lammerse van Centraal Beheer. “Vitale medewerkers zijn niet alleen belangrijk voor het functioneren van een organisatie; fi t personeel voorkomt ook verzuimkosten.” Centraal Beheer biedt verschillende oplossingen voor preventie, verzuimbegeleiding en re-integratie.
Met welke wettelijke verplichtingen krijgt een werkgever te maken bij langdurig ziekteverzuim?
“In Nederland bestaat nu ongeveer twintig jaar een loondoorbetalingsplicht bij ziekte. Werkgevers hebben gedurende twee jaar de wettelijke plicht om loon door te betalen. Overigens is dit tegenwoordig wel een punt dat ter discussie staat. Na twee jaar stopt in principe de verplichting tot doorbetaling bij ziekte. Naast de loondoorbetalingsplicht is er de Arbowetgeving, die vooral betrekking heeft op (veilige) werkomstandigheden, werkklimaat en gezondheidsklimaat. De derde verplichting ligt in de Wet verbetering poortwachter (Wvp), die is o.a. ingesteld om het aantal langdurig zieke werknemers terug te dringen en werknemers bewust te maken van hun eigen verantwoordelijkheid bij re-integratie. Daar komt verzuimbegeleiding en re-integratie bij kijken; passend werk zoeken, extra personeel inhuren, aanmelden bij het UWV, et cetera. De werkgever krijgt dus best wat op zijn bordje. De regels gelden voor alle werkgevers, of er nu twee of tienduizend mensen in dienst zijn. In het mkb worstelen werkgevers wel met deze complexiteit en fi kse verantwoordelijkheid.”
Per 1 juli 2017 is de nieuwe Arbowet ingegaan. Wat zijn de belangrijkste wijzigingen?
“Delen van de wetgeving zijn per 1 juli aangescherpt. Als werkgever heb je te maken met privacywetgeving; je mag niet vragen naar medische oorzaken bij ziekte en die ook niet registreren. Dat mag alleen de bedrijfsarts. Verder krijgt de bedrijfsarts een belangrijkere rol. Zo moet die een spreekuur houden voor vragen over werk en gezondheidsklachten. Ook moet de bedrijfsarts elke werkplek kunnen bezoeken en moet omgekeerd iedere werknemer de bedrijfsarts kunnen bezoeken. Daarnaast moet er overleg zijn tussen bedrijfsarts en preventiemedewerker. Er moet een klachtenreglement zijn en beroepsziekten moeten geregistreerd zijn. En krijgen medewerkers recht op een second opinion. Tot slot moet er een basiscontract zijn met een gecertificeerde arbodienst.”
Zijn werkgevers goed op de hoogte van deze veranderingen?
“Omdat de wijzigingen zo kort geleden zijn ingegaan, zijn nog niet alle werkgevers mijns inziens even goed op de hoogte. Meer in het algemeen zijn deze verplichtingen niet op elke werkplek even goed ingevoerd. De Inspectie SZW is de controlerende instantie; wat wij doen is werkgevers goed voorlichten en zorgen dat zij kunnen voldoen aan alle eisen. Wij informeren bedrijven over hun plichten en de veranderende arbowetgeving. Ook via vakbonden en brancheorganisaties worden de wijzigingen onder werkgevers en werknemers gecommuniceerd.”
Op welke manieren kunnen werkgevers verzuim zoveel mogelijk voorkomen?
“Door zich aan de arbowetgeving te houden komt de werkgever al een heel eind. Die is bedoeld om optimale werkomstandigheden te creëren en daarmee langdurig uitval te voorkomen. Maar de wet dient ook om werkgevers en werknemers bewust te maken van hun gedrag. Vaak is dat een kwestie van gezond verstand. Actueel is bijvoorbeeld het gebruik van mobiele telefoons in auto’s: daar komen veel ongelukken van, met aanzienlijke gevolgen voor de bestuurder en/of inzittenden. Je zou kunnen afspreken dat telefoons tijdens het rijden uitgaan. Dat is een goede preventieve maatregel. Per bedrijf verschilt natuurlijk wat relevant is. Psychische klachten zijn veruit de grootste oorzaak van langdurig verzuim. Dat heeft regelmatig te maken met werkdruk. Daar kun je aan werken, door het bespreekbaar te maken, een expert uit te nodigen. Ook is het wettelijk verplicht om werknemers de mogelijkheid te geven preventief een arbo-arts te bezoeken bij dreigende uitval, of een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) te bieden. Daaruit volgt eventueel een advies om gedrag en levensstijl aan te passen en zo aan vitaliteit te werken. Hierbij speelt natuurlijk de vraag in hoeverre de werkgever zich mag bemoeien met de privacy van de werknemers. Je kunt mensen niet zomaar aanspreken op hun levensstijl maar je kunt het wel bespreekbaar maken. Dat geldt ook voor psychische klachten als gevolg van privéaangelegenheden. Weet de werkgever wat er speelt onder de werknemers? Hoe wordt daarmee omgegaan? Uiteindelijk moeten deze investeringen ertoe leiden dat verzuim over de hele linie daalt.”
Hoe helpt Centraal Beheer bij verzuim en de inzetbaarheid in het arbeidsproces?
“Wij helpen ondernemers en hun werknemers weer duurzaam aan het werk wanneer daarin iets is misgegaan, en we helpen hen aan inkomen, zolang werken niet kan. We bieden daarnaast verschillende verzuimverzekeringen aan. Er is een basisverzekering waarbij wij alleen het loon doorbetalen bij ziekte, en de werkgever alle andere kosten op zich neemt. Daarnaast hebben we een heel uitgebreide verzekering met daarin loondoorbetaling, arbodienstverlening, uitgebreide vergoedingen voor interventies en alle ondersteuning door een Casemanager bij de verplichtingen van bijvoorbeeld de Wet verbetering poortwachter (Wvp). Deze ondersteuning krijgt de medewerker, ook als er sprake is van langdurige (na de twee jaar loondoorbetaling) arbeidsongeschiktheid. Verder kunnen werkgevers verschillende pakketten kiezen, met elementen naar keuze, zoals onze 12-jaars propositie. Deze modules zijn vooral bedoeld voor de verzekering met wachtdagen, dat wil zeggen een eigen risico in dagen. Voor grotere bedrijven kan een ‘stop loss’verzekering interessant zijn, waarin het eigen risico in geld is uitgedrukt. Grotere bedrijven hebben vaak een stabiel verzuimpercentage, dat zij goed kunnen budgetteren. Van tevoren wordt een percentage afgesproken dat voor eigen risico is. Kleine bedrijven hebben het meeste baat bij een verzuimverzekering, die na een eigen risicoperiode zorgt voor compensatie.”
Wat houdt dat bijvoorbeeld in, dienstverlening voor preventie van ziekteverzuim?
“Op het gebied van preventie doen wij werkplekonderzoek. Dat kan op kantoor zijn, of op een bouwplaats. Daarnaast geven we trainingen: hoe kunnen ongevallen voorkomen worden; hoe blijven werknemers vitaal? Het kan ook zoiets praktisch als een til-training zijn. Ook als bedrijven een verzuimverzekering hebben, is preventie belangrijk. Minder langdurige uitval betekent vitale werknemers en een dito organisatie. Uiteraard geldt ook dat daardoor onze schadelast lager is. Minder langdurig verzuim is dus voor iedereen van belang. Het gekke is dat bij verzuimverzekering preventie nog niet zo gebruikelijk is. Preventie als standaardmaatregel moet nog groeien. Er worden nu nog vooral maatregelen genomen na een ongeval. Hier is veel te winnen. Werkgevers moeten hun eigen bedrijf screenen, onderzoeken waar de zwaktes zitten. Dat zouden ze jaarlijks moeten doen. Deze zogeheten RI&Etoets kan Centraal Beheer begeleiden. Tot slot kunnen wij helpen bij eventuele lastige gesprekken tussen werkgever en werknemer rond al deze onderwerpen.”
Veranderingen Arbowet per 1 juli 2017
- De werkgever moet in een basiscontract een overeenkomst afsluiten met een gecertifi ceerde arbodienstverlener.
- Werknemers met gezondheidskundige vragen moeten de bedrijfsarts kunnen raadplegen in een preventief spreekuur.
- De bedrijfsarts moet iedere werkplek in het bedrijf kunnen bezoeken.
- De bedrijfsarts is verplicht beroepsziekten te melden.
- De bedrijfsarts adviseert over preventieve maatregelen.
- Ook de zelfstandige bedrijfsarts is verplicht een klachtenprocedure te hebben.
- De medewerker krijgt het recht op een second opinion.
- De rol van de bedrijfsarts bij verzuimbegeleiding verandert van ‘bijstand geven’ naar ‘adviseren’.
- De werkgever heeft instemming van OR nodig bij aanwijzen van de preventiemedewerker.
- Alle arbodienstverleners, preventiemedewerker, OR en werkgever werken samen om een zo goed mogelijk arbobeleid te realiseren.
- De inspectie SZW krijgt de mogelijkheid zelfstandige bedrijfsartsen en arbodienstverleners, arbodiensten en werkgevers te beboeten als ze zich niet houden aan een aantal nieuwe regels.
| Meer informatie |
|---|
| Centraal Beheer www.centraalbeheer.nl/zakelijk (055) 579 8177 |
