In de wereld van cryptocurrency wordt centralisatie gezien als een vloekwoord, want dat is juist het tegenovergestelde van wat de vermeende Bitcoin-bedenker Satoshi Nakamoto voor ogen had. Hij zag het namelijk voor zich als een geldsysteem zonder centrale autoriteit. Maar is deze gedachte ook waarneembaar in de processen achter cryptocurrency?
Verborgen machtsstructuur
Volgens Emin Gün Sirer, een cryptovaluta-expert aan de Cornell University, is het antwoord op die vraag nog onduidelijk. Vooral omdat “niemand nog echt de moeite heeft genomen om de waarheid boven tafel te krijgen.” Samen met zijn team heeft hij wel een poging gewaagd, en de resultaten zijn onlangs verschenen in het onderzoeksrapport Decentralization in Bitcoin and Ethereum Networks.
“We hebben nog niet alle cijfers,” zegt Sirer. Maar zijn onderzoeksteam is er wel achter gekomen dat belangrijke processen in de verwerking van de meest populaire munten Bitcoin en Ethereum helemaal niet zo gedecentraliseerd zijn. Het verifiëren van transacties en het beveiligen van de blockchain tegen aanvallen, genaamd mining, verloopt namelijk niet geheel zonder een bepaalde vorm van macht.
Mining-monopolie
Bitcoin en Ethereum zijn open blockchain-systemen, wat betekent dat in principe iedereen met een sterke computer een miner kan zijn. En veel mensen willen dat ook, omdat miners beloond worden met cryptomunten voor het leveren van rekenkracht. Maar helaas hebben verschillende organisaties volgens de onderzoekers hun krachten gebundeld, en de top vier mining-operaties leveren wekelijks meer dan 53 procent van de gemiddelde capaciteit. Bij Ethereum is er ook sprake van een monopolie: drie miners leveren 61 procent van het gemiddelde vermogen per week.
Ze ontdekten ook dat 56 procent van alle computers die gebruikt worden om Bitcoins te minen en bijbehorende software te runnen, zich bevinden in professionele datacenters. Bij Ethereum was dit ‘slechts’ 28 procent, maar het geeft aan dat beide munten gecommercialiseerd zijn.
Centralisatie
Dit soort cijfers zorgen voor enige duidelijkheid, maar de discussie over wat decentraliseren nou eigenlijk inhoudt is veel ingewikkelder. Er zijn nu honderden cryptomunten en veel daarvan werken op een andere manier dan Bitcoin en Ethereum. Sommige zijn bijvoorbeeld niet afhankelijk van miners, of maken zelfs geen gebruik van blockchains.
Er is geen perfecte manier om te meten hoe gedecentraliseerd cryptocurrency zijn, aangezien het om een ingewikkeld sociaal en technisch fenomeen gaat. De wijze waarop munten worden gedistribueerd in een netwerk kan bijvoorbeeld enorm belangrijk zijn. In het geval van de cryptomunt Ripple wordt dit namelijk gecontroleerd door een privaat bedrijf dat meer dan de helft van alle munten beheert.
Toekomst van cryptocurrency
Discussies op het gebied van decentralisatie zijn niet alleen relevant voor de ingewijden, maar voor iedereen die geïnteresseerd is in de toekomst van cryptocurrency. Als cryptocurrency echt bedoeld is om de macht van traditionele gecentraliseerde banken te omzeilen, is het essentieel om de processen waterdicht te maken voor machtsvorming. Een digitale munt die toestaat dat de macht en rijkdom in de handen van een select groepje komt, is namelijk helemaal niet zo revolutionair.