Het internet of things (IoT) biedt bedrijven oneindig veel mogelijkheden, zo lijkt het soms. Bijna ieder object kan gekoppeld worden aan het internet en overal kan data over verzameld worden. Met IoT kunnen organisaties bedrijfsprocessen optimaliseren, de klantervaring verbeteren én nieuwe businessmodellen ontwikkelen. Om de waarde ervan optimaal te benutten, moet men verder kijken dan de ‘verbindingshype’, stelt Carolien Nijhuis, managing director Internet of Things bij KPN.

Wat is het internet of things?

“Het idee achter IoT is het aansluiten van apparaten en objecten op elkaar en het internet om zo nieuwe, relevante data te ontsluiten. Met deze data kunnen nieuwe toepassingen worden ingezet waarmee uitdagingen binnen bedrijven, en zelfs voor de maatschappij kunnen worden opgelost. Daarin ligt de kracht van het IoT als je het optimaal benut; het stopt niet bij het simpelweg leggen van een verbinding, maar maakt het mogelijk daar relevante, bedrijfstechnisch interessante en soms zelfs levensreddende informatie uit te halen.”

Kunt u daar een voorbeeld van geven? Hoe voegt IoT waarde toe?

“Een specifiek voorbeeld waarvan de waarde voor iedereen duidelijk is, is het aansluiten van AED’s. Deze apparaten, die gebruikt worden tijdens een hartstilstand om het hart te resetten, bevinden zich op heel veel verschillende plekken in de openbare ruimte of bij mensen thuis. Om te zorgen dat ze op ieder moment kunnen worden ingezet, moeten ze het altijd doen en moet te allen tijde bekend zijn waar ze zich bevinden. Door deze vele duizenden AED’s kostenefficiënt met het internet te verbinden, wordt het mogelijk om op afstand te monitoren of de batterij nog wel goed is en of er onderhoud nodig is. Daarmee draagt het bij aan het voorkomen van overlijdensgevallen.”

Carolien Nijhuis

Carolien Nijhuis

Naast een maatschappelijke functie kan het IoT ook veel betekenen voor bedrijven.

“Absoluut. Voor bedrijven biedt het mogelijkheden op het gebied van efficiëntie, klanttevredenheid en zelfs nieuwe bedrijfsmodellen. Daar is nog niet iedereen zich van bewust. Veel bedrijven worstelen met de vraag hoe ze IoT kunnen inzetten om bedrijfsprocessen te optimaliseren. Dat is deels te verklaren door de complexiteit van deze nieuwe technologie, maar ook door interne obstakels binnen een bedrijf. Wanneer een proactieve innovatiemanager bijvoorbeeld wel de stap heeft gezet om een proof of concept uit te voeren voor een nieuwe, slimme IT-oplossing, dringt de waarde ervan te vaak niet door tot de raad van bestuur of de business managers. Die stap binnen het bedrijf vormt nog vaak een belemmering voor opschaling en dus echte waarde.”

Hoe helpen jullie klanten om toch de eerste stap te zetten?

“KPN streeft ernaar om iedereen bewust te maken van de grote mogelijkheden van IoT. Vanuit die gedachte zijn we medeoprichter van de IoT Academy, een stichting ter stimulering van IoT in Nederland. De IoT Academy laat geïnteresseerden enerzijds kennismaken met de mogelijkheden door simpelweg een slimme deurbel, vaas of vuilnisbak te maken, maar faciliteert ook discussies op businessniveau over hoe je IoT kunt inzetten voor waardecreatie. Het mooie is dat je hele nieuwe ideeën ziet ontstaan dankzij goede interactie. Dat betekent niet dat men al die nieuwe ideeën ook in een keer moet toepassen. Wij adviseren bedrijven vaak om klein te beginnen. Zo had onze klant Van Happen Containers, last van het feit dat men niet altijd weet waar iedere container zich op elk moment bevindt. Daaruit kwam de wens om een real time overzicht te creëren met behulp van data uit sensoren. Ons advies was: laten we gewoon daarmee beginnen. Dat je vervolgens met een sensor ook zou kunnen zien hoe vol een container zit of wanneer er iets stuk is en dus een duurzaamheids- of efficiëntieslag zou kunnen maken, is een tweede mogelijkheid waar nu naar gekeken wordt. Maar dat hoeft niet allemaal tegelijkertijd. Uit ervaring weten we dat het goed is om klein te beginnen zodat men kan ondervinden wat kan en wat nog lastig is. Daarop kan men vervolgens weer voortborduren. Onze schaalbare portfolio biedt daar bij uitstek de mogelijkheid voor.”

Die ervaring maakt jullie een waardevolle partner voor bedrijven.

“Absoluut, we zijn in staat om echt vanuit de klant te redeneren en te investeren in de samenwerking. Dankzij onze ervaring, gebaseerd op vele proof of concepts en co-creatie met klanten, hebben wij een omslag gemaakt met betrekking tot de manier waarop we IoT zien. Bij KPN beschouwen we het IoT niet langer als een technologie, maar in de eerste plaats als waarde op zichzelf. Bij een samenwerking met een klant is het startpunt de gewenste toegevoegde waarde en gaan we vervolgens kijken welke techniek daar het beste bij past. Doordat wij in staat zijn een totaaloplossing te leveren, kunnen we de klant ontzorgen met een volledige end-to-end service. Maar dat hoeft natuurlijk niet. Wanneer een klant erbij gebaat is onze diensten slechts voor een specifiek onderdeel van het IoT-proces af te nemen, bijvoorbeeld alleen met onze onderscheidende LoRa connectiviteit, kan dat ook.”

Naast de complexiteit van IoT-toepassingen zijn bedrijven soms huiverig voor de kosten. Hoe kijkt u hier tegenaan?

“Als het gaat over de kosten, is het belangrijk om ook meteen de baten te kunnen zien. Je moet als bedrijf zo snel mogelijk nadenken over een businesscase: wat levert het op in relatie tot wat het gaat kosten. Als een klant die baten nog niet zo duidelijk voor zich ziet, dan zal hij de kosten altijd te hoog vinden en er dus nooit aan beginnen. Vandaar dat wij met klanten eerst kijken naar de potentiele winst die te behalen valt met de implementatie van een IoToplossing – die eerdergenoemde waarde. Dat kan vrij simpel beginnen bij de vraag wat het zou opleveren als men anders zou factureren, bijvoorbeeld van een standaard maandbedrag naar betalen voor daadwerkelijk gebruik. Dat soort gesprekken zijn nodig om een goede afweging te kunnen maken. Wat dit in de toekomst wellicht iets makkelijker zal maken, is het feit dat de hardwarekosten nu al beginnen te dalen. Wanneer dat nog verder doorzet, zullen steeds meer toepassingen een goede businesscase opleveren.”

Welke andere ontwikkelingen kan men in de toekomst verwachten?

“De toekomst is nu al. We zien op het gebied van assetmanagement bij onze klanten een sterke behoefte aan kanten-klare oplossingen. Zonder IoT-kennis willen zij toch gebruikmaken van de voordelen. Die bieden wij in de vorm van kant-en-klare slimme trackers, inclusief dashboard en alertfunctie als er iets mis is. Indien gewenst wordt zoekgeraakt of gestolen materieel zelfs opgespoord. Meer gebruiksklare oplossingen volgen op korte termijn. IoT en data hebben de potentie om het verschil te maken bij grote maatschappelijke uitdagingen. Zo kan effectief en optimaal omgaan met oogst bijdragen aan de oplossing voor het wereldvoedselprobleem. Ook mobiliteitsproblemen kunnen we aanpakken. Zo biedt KPN een veilige data-infrastructuur met partijen zoals het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, verkeerskundigen en asseteigenaren in weg- en watervervoer om op een veilige manier data te delen waardoor de doorstroom van verkeer kan worden verbeterd. Om vooruitgang te blijven faciliteren, investeert KPN continu in de benodigde infrastructuur. Een resultaat daarvan is LoRa, een energie-efficiënt draadloos netwerk dat apparaten die weinig data verzenden over een lange afstand aan het internet koppelt. Dankzij de beperkte hoeveelheid benodigde energie kunnen sensoren in sommige gevallen wel acht jaar data verzenden met behulp van twee enkele AA-batterijen. Deze wil je niet elke week vervangen, dus het is fijn dat de sensor een aantal jaar kan communiceren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan straatkasten van telecom- of kabelbedrijven. Deze straatkasten kunnen met de juiste sensor temperatuur, luchtvochtigheid, open/dicht, water en vocht en oriëntatie doorgeven aan hun beheerder. Maar ook traceren is wenselijk als de kast geplaatst wordt door de leverancier op de eindlocatie van de klant. Het allermooiste is dat we weten dat de huidige mogelijkheden nog maar het begin zijn. Dat inspireert ons voor de toekomst.”

KPN