Vriendjespolitiek is misschien zo gek nog niet. Uit een onderzoek van de Ohio State University blijkt namelijk dat mensen beter samenwerken met bekenden. De sleutel tot een goede samenwerking is dus om werknemers zelf hun teamleden te laten kiezen.

Samenwerking vanuit evolutionair perspectief

Volgens David Melamed, universitair docent sociologie aan de universiteit, is het belangrijk om te beseffen dat samenwerking vanuit evolutionair perspectief niet logisch is. Hij suggereert namelijk dat samenwerking altijd gepaard gaat met het risico op exploitatie of oplichterij, en het dus beter is om zelfstandig te werken.

“Vooral bij eenmalige samenwerkingen is er eigenlijk altijd een partij die profiteert van de ander. En onderzoekers hebben er lang aan gewerkt om erachter te komen waarom samenwerking zo’n belangrijk onderdeel is geworden van de menselijke interactie.” Voor dit onderzoek probeerden Melamed en zijn collega’s te ontdekken welke omstandigheden ertoe leiden dat mensen samenwerking juist prefereren.

Verschillende omstandigheden

Om erachter te komen wat de beste omstandigheden voor samenwerking zijn, benaderden de onderzoekers 810 Amerikanen om deel te nemen aan online games. De deelnemers kregen ieder 1000 geldeenheden die ze konden inwisselen voor één dollar. Als een deelnemer 50 eenheden aan een andere deelnemer gaf, kreeg de laatstgenoemde het dubbele op zijn account bijgeschreven. “Dus 5 cent weggeven betekent dat de ander 10 cent krijgt,” legt Melamed uit.

De verschillende spellen bestonden uit 16 rondes waar steeds 25 testpersonen aan meededen, en sommigen moesten meerdere games spelen met verschillende scenario’s. In bepaalde games werden er bijvoorbeeld willekeurige netwerken gegenereerd waarin spelers met elkaar konden communiceren. En bij andere games waren dit meer geclusterde netwerken, waarin kleine groepen meerdere verbindingen hadden. Dit was bedoeld om de realiteit na te bootsen.

Onderlinge interactie

De netwerken verschilden ook op het gebied van interactiemogelijkheden: statisch of dynamisch. In de statische netwerken konden deelnemers alleen communiceren met andere spelers die aan hen toegewezen waren. Terwijl het in de dynamische netwerken mogelijk was om zelf anderen toe te voegen of te blokkeren.

Daarnaast werd er in sommige games vermeld in hoeverre spelers bereid waren om geld te delen. Zo wilden de onderzoekers in kaart brengen wat de invloed van een goede reputatie op het aantal samenwerkingen was. In eerdere onderzoeken bleek dit namelijk een belangrijke rol te spelen.

Onderzoeksresultaten

Tot hun verbazing konden Melamed en zijn collega’s geen relatie vinden tussen de reputaties en het aantal samenwerkingsverbanden. De bevindingen uit de eerdere studies verklaren ze doordat er vaak sprake was van kleinere steekproeven en niet-representatieve testpersonen, bijvoorbeeld studenten. Volgens Melamed was hun testgroep een betere weerspiegeling van de bevolking op het gebied van leeftijd, etniciteit en andere factoren.

Over het algemeen was het aantal samenwerkingen hoog en dit was voornamelijk het geval in de geclusterde netwerken. Melamed: “De belangrijkste factor is de mogelijkheid om de structuur van een netwerk te kunnen veranderen. En het patroon van relaties maakt ook een wezenlijk verschil. Mensen in een geclusterd netwerk werkten meer samen. Een intuïtieve benadering als je het vergelijkt met de menselijke interactie in de echte wereld.”

Het onderzoeksrapport Cooperation, clustering, and assortative mixing in dynamic networks is online gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Sciences.