Een goede en flexibele balans tussen werk- en familieverantwoordelijkheden is niet alleen belangrijk voor moeders, zelfs mannen en vrouwen zonder kinderen lijden eronder als de werkcultuur niet familievriendelijk is. Dat is de conclusie uit een onderzoek van de University of Michigan en California State University.

Belang van werkcultuur

Wanneer werknemers het gevoel hebben dat hun carrière eronder gaat lijden als ze vrij nemen voor persoonlijke of familieredenen, zullen ze minder tevreden zijn over hun baan. Hierdoor ervaren ze volgens de onderzoekers meer werkstress en nemen ze eerder ontslag.

Onderzoeker en universitair docent sociologie Erin Cech, zegt dat zo’n inflexibele werkcultuur een negatieve impact kan hebben op alle personeelsleden. Dit onderstreept de noodzaak om de werkcultuur zo in te richten dat elke werknemer een goed gebalanceerd leven kan leiden, of dat nou met of zonder kinderen is.

Ideale arbeidsethos

De studie was erop gericht om een beter beeld te krijgen van het vooroordeel dat werkgevers hebben over de ‘ideale arbeidsethos’. Dit gaat dus over de te hooggespannen verwachtingen dat gemotiveerde werknemers doorwerken tot hun pensioen zonder af en toe tijd vrij te maken voor henzelf of hun familie.

De onderzoekers testten het flexibiliteitsvooroordeel aan de hand van een representatieve steekproef – 50 procent was man – onder meer dan 2700 werknemers. Deze kregen onder andere vragen over werktevredenheid, betrokkenheid en werk-privébalans. De respondenten gaven ook aan in hoeverre ze vrij konden nemen om persoonlijke of familieredenen, zonder dat hun carrière eronder zou lijden.

Flexibiliteit en geslachtsrollen

Uit de enquêtes bleek dat bijna 40 procent dacht geen carrière te kunnen maken als ze regelmatig vrij zouden nemen. Veel van hen waren zorgverantwoordelijk of hadden een flexibel werkrooster, en dit wijst erop dat niet alleen vrouwen een goede balans tussen werk en privé nodig hebben.

“Er wordt algemeen aangenomen dat vrouwen vaak de zorg over hun familie op zich nemen, en dat ze daardoor flexibeler werk nodig hebben”, stelt hoofdonderzoeker Lindsey Trimble O’Conner, eveneens universitair docent sociologie. Ze doelt hiermee onder andere op thuiswerk of deeltijdfuncties. “Maar het lijkt toch ieder geslacht te beïnvloeden.”

Persoonlijke verantwoordelijkheden

Volgens de onderzoekers zorgt het flexibiliteitsvooroordeel ervoor dat werknemers weinig controle over hun rooster hebben. Daarnaast voelen ze zich niet ondersteund door het bedrijf waar ze werken én hebben ze het gevoel dat ze hun carrière moeten verwaarlozen om tijd vrij te maken voor hun persoonlijke verantwoordelijkheden.

Wat kunnen organisaties hiertegen doen? Als het aan de onderzoekers ligt is het niet genoeg om slechts hun beleid te verbeteren. Ze moeten namelijk ook een cultuurverandering ondergaan waardoor werknemers zich vrij voelen om van de beleidsplannen gebruik te kunnen maken zonder dat hun carrière eronder lijdt.