Instemmingsrecht werknemer: hoe als werkgever een wijziging in goede banen te leiden.

De onbetaalbaarheid van de bestaande pensioenregeling of nieuwe wet- en regelgeving: het kunnen redenen zijn om als werkgever een bestaande pensioenregeling te willen of moeten wijzigen. Maar kan dit zonder instemming van de individuele werknemer? De mogelijkheden in een notendop.

‘Afspraak is afspraak’ is het vertrekpunt: een werkgever kan niet zomaar de gemaakte pensioenafspraken eenzijdig wijzigen zonder instemming van de werknemer. Er zijn echter uitzonderingen op dit principe. Ten eerste mag een werkgever besluiten de pensioenafspraken eenzijdig te veranderen als dit schriftelijk is vastgelegd in de pensioenovereenkomst én de werkgever – kort gezegd – een zwaarwichtig belang heeft bij de verandering. Verder heeft een werknemer geen instemmingsrecht als de pensioenregeling in een CAO is vastgelegd waaraan zowel de werkgever als de werknemer zijn gebonden, en de sociale partners beslissen om de pensioenregeling te veranderen. In geval van een verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds geldt er geen individueel instemmingsrecht. Tot slot kan de rechter beslissen dat de pensioenregeling mag worden gewijzigd.

Mocht toch de instemming van de werknemer zijn vereist, dan kan dat op verschillende manieren. De schriftelijke instemming van de werknemer geeft natuurlijk de meeste zekerheid. De werknemer kan echter ook stilzwijgend akkoord gaan met een wijziging. Met name in dit laatste geval moet het wijzigingstraject zeer zorgvuldig worden doorlopen, wil de wijziging stand houden. Zo moet de werknemer volledig en correct zijn geïnformeerd over de gevolgen van de wijziging. Het is zelfs aan te bevelen om voor de individuele werknemer de gevolgen financieel te laten doorrekenen. De procedure van kennisgeving moet zorgvuldig zijn, de werknemer moet een voldoende lange reactietermijn krijgen en moet bezwaar kunnen maken tegen de wijziging.

Kortom: het wijzigen van een pensioenregeling kan in bepaalde gevallen zonder instemming van de werknemer.