Pessimisme is helemaal zo gek nog niet. Optimisme leidt er namelijk toe dat mensen bedrijven oprichten die geen realistisch vooruitzicht hebben op het gebied van financieel succes. Dat toont nieuw onderzoek aan van de University of Bath, de London School of Economics and Political Science (LSE) en Cardiff University. Deze bevinding zou een verklaring kunnen vormen voor het feit dat veel Europese startups de eerste vijf jaar niet overleven.

Pessimisme vs. optimisme

Door een groep mensen te volgen in hun carrièrepad van betaald werk naar een eigen onderneming, kwamen de onderzoekers erachter dat bedrijfsleiders met een bovengemiddeld optimisme 30 procent minder verdienden dan de ‘zwartdenkers’. Veel van die optimisten waren volgens de onderzoekers beter af geweest als ze gewoon hun baan hadden gehouden.

De optimistische ondernemers verdienden minder, werkten langer en namen veel meer risico’s dan hun tegenhangers in loondienst. Daarnaast dachten ze vaak ten onrechte een zakelijke kans te zien en de juiste vaardigheden in huis te hebben om deze kans te exploiteren. Aan de andere kant waren de realisten en pessimisten minder geneigd om door te gaan met uitzichtloze ondernemingen.

Het glas is half leeg

Uit eerdere onderzoeken is consistent gebleken dat ongeveer 80 procent van de bevolking een te optimistische kijk heeft. Dit kan ambitie en doorzettingsvermogen vergroten, anderen aanmoedigen om samen te werken en over het algemeen de prestaties verbeteren. Daarentegen leidt het maken van keuzes op basis van verkeerde inschattingen ook tot deelname aan activiteiten die gedoemd zijn te mislukken.

“Onze resultaten suggereren dat te veel mensen een bedrijf oprichten. Zeker als je het vergelijkt met de persoonlijke opbrengsten die eruit voortkomen”, zegt Chris Dawson. Hij is hoogleraar bedrijfseconomie aan de University of Bath’s School of Management. “Als maatschappij stellen we optimisme en ondernemerschap erg op de prijs, maar bij een combinatie van de twee is realisme enorm belangrijk. Pessimisme wordt helaas minder gewaardeerd, maar het beschermt mensen wel tegen het aangaan van onhaalbare uitdagingen.”

Persoonlijke en maatschappelijke kosten

David de Meza van de managementafdeling van het LSE vindt dat de maatschappelijke kosten van mislukte startups niet onderschat moeten worden. “Overheden hebben het vaak over de rol van ondernemers in het creëren van economische groei, maar er is een keerzijde. De persoonlijke en maatschappelijke kosten van mislukte bedrijven moeten niet worden onderschat, en dat is precies wat optimisten doen.” Volgens De Meza moeten beleidsmakers dus voorzichtig zijn met het aanmoedigen van ondernemerschap.

Het onderzoeksrapport Curb Your Enthusiasm: Optimistic Entrepreneurs Earn Less is gepubliceerd in de European Economic Review.