De opkomst van technologie heeft ervoor gezorgd dat bedrijfsvoering niet meer zoals vroeger is. Steeds meer worden complete producten gedigitaliseerd, hetgeen voor sommige bedrijven betekent dat hun bestaande businessmodel wordt aangevallen. Om mee te kunnen gaan in deze ontwikkeling, zullen zij een zogeheten digitale transformatie moeten doorgaan.
Hans van Grieken, executive lecturer Digital Disruption aan Nyenrode Business Universiteit, vertelt dat de impact van de digitalisering op bedrijven groot is. Dit komt door de aard en versnelling waarmee nieuwe technologieën op de markt komen, en door de snelheid waarmee ze door de samenleving omarmd worden. De window of opportunity wordt hierdoor steeds kleiner.
Van Grieken legt uit dat men een lineair verwachtingspatroon heeft: een bepaalde investering wordt gevolgd door een percentage winst erbij. Een digitale innovatie kan echter ineens exploderen. “Als een bedrijf dan nog moet beginnen met leren, experimenteren en falen, is het te laat.”
Digitale strategie
De digitalisering zal alle facetten binnen een bedrijf beïnvloeden, vertelt Rik Maes, bijzonder hoogleraar aan de Radboud Universiteit en emeritus professor Informatie- en communicatiemanagement aan de UvA. Zo zal bijvoorbeeld het klantcontact veranderen en zullen bedrijfsprocessen anders worden ingericht. Niet alleen zal meer worden gewerkt over afdelingen heen, dit zal ook gebeuren over organisaties heen, waarbij grenzen zullen vervagen.
“In New York bijvoorbeeld gebruikt de Voedsel- en warenautoriteit een online beoordelingssysteem voor restaurants voor het beoordelen van kwaliteit van deze bedrijven.” Van Grieken vult aan dat elk domein van de bedrijfsvoering beïnvloed zal worden en dat bedrijven hun strategie zullen moeten herformuleren. “Kiezen zij voor exploring digital; een appje hier en daar, of gaan ze voor being digital¸ waarbij zij hun bestaande businessmodel fundamenteel aanpassen.”
Er zijn volgens hem drie separate digitale domeinen (zie plaatje): 1. The core: men gebruikt digital om de bestaande bedrijfsprocessen te verbeteren richting bestaande klanten en de bestaande producten/diensten; 2. Adjacent: men gebruikt digital om een nieuwe, aanpalende markt/sector/geografie te betreden die nog voldoende relatie heeft met de bestaande business; 3. Transformational: men implementeert een volledig nieuw businessmodel met nieuwe klanten die volledige nieuwe producten/diensten worden aangeboden.
Lees ook: Cybersecurity in het bedrijfsleven
Transformeren
Om mee te kunnen gaan in de digitale wereld zullen bedrijven dus een transformatie moeten doorgaan. Dit is volgens Maes niet alleen een digitale, maar zeker ook een mentale transformatie. Bedrijven moeten niet alleen terugkijken en kleine dingen verbeteren, zij moeten juist vooruitkijken en de bedrijfsvoering waar nodig goed op de schop nemen.
Maes geeft vier tips aan bedrijven met betrekking tot de transformatie. 1. Maak het bestaande weerbaar voor de toekomst; 2. Maak de toekomst tastbaar door creatieve verbeelding; 3. Leer een vermogen op te bouwen om permanent te kunnen ontwikkelen; 4. Zorg ervoor dat je oude gewoontes afleert (de mentale transformatie).
Iedereen krijgt er mee te maken
Maes is van mening dat alle bedrijven te maken zullen krijgen met de digitalisering, al zal ieder bedrijf dit op een eigen manier en tempo aanpakken. Niet meegaan is echter geen optie; dan komen zij in de gevarenzone. Van Grieken stelt dat bedrijven niet kunnen sturen op wat er de komende vijftien jaar aan digitale disruptie op hen af gaat komen.
Daarom moeten zij structureel werken aan het opbouwen van het digitale DNA van de organisatie. “Welke digitale kennis, kunde en vaardigheden heb ik als bedrijf nodig om in de toekomst concurrerend te zijn?” Bedrijven die willen blijven voortbestaan in het digitale tijdperk ontkomen dus niet aan een digitaal businessmodel. “Daartegenover staat dat digitalisering het bedrijfsproces heel veel leuker, spannender en creatiever maakt”, concludeert Maes.
