De eerste weken na de geboorte, zoals salmonella, reo-tenosynovitis (reo) of het chicken anemia virus (CAV), is het cruciaal om het moederdier te vaccineren. Voor-komen is immers beter dan genezen. Dat zegt pluimveedierenarts Rik Koopman, global technical director van MSD Animal Health.

Wat is het effect van vaccinatie van het moederdier?

“Voor een groot aantal ziektes kun je de kuikens via entingen van het moederdier bescherming geven in de eerste levensweken. De moederdieren produceren afweerstoffen die het kuiken via het ei bereiken. Dit wordt maternale immuniteit genoemd. Het kuiken absorbeert de dooier en daarmee ook de antistoffen. De weerstand is dan vanaf het begin aanwezig. Sinds de jaren zestig van de vorige eeuw heeft de pluimveehouderij zich sterk ontwikkeld. Die ontwikkeling is mede mogelijk gemaakt door de ziektepreventie middels vaccinatie tegen de meest belangrijke pluimveeziekten. Een belangrijke route van bescherming is maternale immuniteit.”

Als je pas op de dag van geboorte vaccineert, ben je te laat voor een aantal ziekten?

“Ja. Het kost gemiddeld twee weken om een goede immuniteit op te bouwen. Dat betekent dat een pasgeboren kuiken twee weken niet beschermd is tegen ziektes die al snel kunnen optreden. Een ander pluspunt: door te voorkomen dat dieren ziek worden kan het gebruik van antibiotica worden verminderd.”

Over welke aantallen gaat het?

“In de pluimveehouderij heb je eiproductie en vleesproductie. Nederland telt ruim 32 miljoen legkippen die bij elkaar jaarlijks meer dan tien miljard eieren leggen. Daarnaast produceert Nederland rond de 330 miljoen vleeskuikens. De wereldwijde productie is ruwweg 55 miljard vleeskuikens per jaar. Daaraan gekoppeld zijn 550 miljoen moederdieren die de broedeieren produceren waaruit de vleeskuikens worden geboren.” Hoe intensief is het enten? “De entingen die de kuikens maternale bescherming bieden moet je individueel bij de moederdieren injecteren. Dat betekent dat je elk moederdier moet oppakken en een injectie moet geven. Als je een bedrijf hebt met duizenden kippen is dat geen eenvoudige opgave. Hoe makkelijker je het vaccineren maakt, hoe beter het gebeurt. Wanneer je dat in de broederij doet, kun je daar apparaten voor ontwikkelen die grote aantallen kunnen vaccineren zonder dat daar veel mensenhanden aan te pas komen. Je kunt standaardiseren zodat de kuikens altijd op dezelfde manier en op dezelfde plek geënt worden. Dat is efficiënt en accuraat.”

Wat is jullie betrokkenheid bij vaccineren?

“MSD Animal Health is een expertise-centrum voor onderzoek, ontwikkeling en productie van vaccins en geneesmiddelen voor dieren. Om het vaccineren veiliger en accurater te maken, hebben we een instrument ontwikkeld waarmee verkeerd enten voorkomen kan worden: de double breast vaccinator. Dit is een tool die zorgt voor een grotere accuraatheid, omdat je zeker weet dat er op de juiste plek wordt geïnjecteerd. Er kunnen in één handeling twee injecties worden gegeven. Daarnaast hebben we combinatievaccins ontwikkeld die niet tegen één maar tegen vijf virussen bescherming bieden. Met één handeling kun je dus meerdere vaccinaties toedienen. Zo beperk je stress bij de dieren en reduceer je de vaccinatiekosten. Door met de double breast vaccinator te werken reduceer je ook de risico’s op het per ongeluk zelf injecteren van de medewerkers. Daarnaast is het werk minder belastend en wordt het risico van lichamelijke klachten zoals RSI een stuk kleiner. Door op deze manier te vaccineren investeer je in gezondheid en bescherming van mens en dier.”

Meer informatie
MSD Animal Health Nederland telt 1500 medewerkers en heeft vestigingen in Boxmeer en De Bilt.
Intervet Nederland B.V.
Wim de Körverstraat 35
5831 AN Boxmeer
0485 587652
msdahsecretariaat@merck.com