Bij synchromodaal transport zijn de verschillende vervoersmodaliteiten flexibel inzetbaar. Ook wordt er in de keten nauw samen gewerkt om goederen zo efficiënt mogelijk van A naar B te krijgen. De eerste pilots beloven veel goeds.

Wat is synchromodaal transport?

Wie voor vertrek ziet dat er lange files staan op de snelweg, kan de trein nemen. En wie ziet dat er een wisselstoring is, pakt de auto of zoekt uit welke bussen er rijden. Burgers zijn zeer flexibel als het gaat om vervoer. Waarom geldt dat eigenlijk in veel mindere mate voor goederen?

Deze vraag lag mede ten grondslag aan de pilots voor synchromodaal transport die sinds enkele jaren in Nederland draaien. Bij deze multimodale vorm van transport ligt niet al van te voren vast met welke vervoersvormen een transport van A naar B komt, maar is de vorm afhankelijk van de omstandigheden. Zo ontstaat er een kostenefficiënt, duurzaam transportsysteem waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van de infrastructuur.

Iris Vis, hoogleraar Industrial Engineering aan de Rijksuniversiteit Groningen, illustreert het voordeel van deze vorm van transport met een voorbeeld uit 2011. “Toen was er in de Rijn een groot schip gezonken dat de hele rivier blokkeerde. 400 vrachtschepen lagen toen weken te wachten, terwijl vervoer over het spoor wel gewoon doorging. Met synchromodaal transport had daar dan volop gebruik van kunnen worden gemaakt.”

Innovatieagenda van de Topsector Logistiek

Synchromodaal transport is onderdeel van de innovatieagenda van de Topsector Logistiek, waarin overheid en bedrijfsleven samenwerken. In een van de pilots maken Nutricia en Bavaria bijvoorbeeld grotendeels gebruik van water- en spoortransport voor het vervoeren van hun producten naar Turkije en Italië. Wanneer de situatie erom vraagt kunnen ze eenvoudig overschakelen naar wegtransport.

Door de verschillende modaliteiten slimmer op elkaar aan te laten sluiten, kan de CO2-uitstoot flink worden beperkt, zo laten de pilots zien. De ambities zijn groot: in 2020 moeten er 850 duizend containers meer op deze manier worden vervoerd dan in 2012. Dat zou per jaar een besparing van 55 miljoen vrachtwagenkilometers moeten opleveren.

Noodzakelijke veranderingen

Voordat de hele logistieke sector gebruik kan maken van sychromodaal transport, is er nog wel een aantal stappen te zetten, zegt Vis. “Vragen over hoe de logistieke operatie te coördineren, data te delen, een mindshift in de sector teweeg te brengen en verdienmodellen te definiëren staan hoog op de agenda.” Voor deze vorm van transport is er ook hoogwaardige software nodig die het mogelijk maakt om op basis van realtime informatie beslissingen te nemen. “De implementatie van deze mooie technieken en aansluiting ervan op de software van logistieke bedrijven is druk gaande”, zegt Vis.

Los van de organisatie eromheen is synchromodaal transport ook zelf volop in ontwikkeling. Waar het nu nog gaat over het vervoeren van groepen containers, is het volgens de hoogleraar over een paar jaar mogelijk om per container en zelfs per deel van een container te kijken wat de beste transportroute is. Vis: “Het systeem kan dus nog flexibeler worden, voorlopig zijn we nog niet uitontwikkeld.”